سرطان پانکراس یا لوزالمعده (Pancreatic cancer) از بافت های لوزالمعده شروع می شود، اندامی پشت قسمت تحتانی معده قرار دارد. سرطان پانکراس به دلایل مختلفی از جمله افزایش سن ، استعمال دخانیات،  چاقی، دیابت و شرایط ژنتیکی خاص رخ می دهد.

پانکراس آنزیم هایی ترشح می کند که به هضم غذا کمک می کنند و هورمون هایی تولید می کند که به برای کنترل قند خون حائز اهمیت هستند. انواع مختلفی از رشد سلولی می تواند در پانکراس رخ دهد  که شامل تومورهای سرطانی و غیر سرطانی است.  متداول ترین نوع سرطانی که در لوزالمعده ایجاد می شود ، در سلول های مجاری حامل آنزیم های گوارشی است  که آدنوکارسینومای مجرای پانکراس نامیده می شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه با ما در سایت فروش کلاه گیس همراه باشید.

سرطان لوزالمعده به ندرت در مراحل اولیه و در بیشتر موارد مراحل قابل درمان تشخیص داده می شود. دلیل این امر این است که اغلب تا بعد از انتشار به سایر اندام ها علائمی ایجاد نمی کند.  گزینه های درمان سرطان پانکراس بر اساس نوع سرطان انتخاب می شوند و شامل جراحی ، شیمی درمانی ، پرتودرمانی یا ترکیبی از این موارد است.

علائم سرطان پانکراس یا لوزالمعده چیست؟

علائم و نشانه های سرطان لوزالمعده اغلب تا پیشرفت بیماری رخ نمی دهد و آنها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• درد شکمی که به پشت کشیده می شود
• از دست دادن اشتها یا کاهش ناخواسته وزن
• زرد شدن پوست و سفیدی چشم (زردی)
• مدفوع رنگ روشن
• ادرار تیره رنگ
• خارش پوست
• لخته شدن خون
• خستگی مزمن و بی دلیل
• تشخیص دیابت یا بدتر شدن وضعیت دیابت

در صورت مشاهده علائم غیر قابل توضیح که شما را نگران می کند به پزشک مراجعه کنید. بسیاری از شرایط دیگر می توانند باعث بروز این علائم شوند ، بنابراین پزشک ممکن است این شرایط و همچنین احتمال سرطان لوزالمعده را در شما بررسی کند.

سرطان پانکراس چگونه شکل می گیرد؟

لوزالمعده حدود ۶ اینچ (۱۵ سانتی متر) طول دارد و به نظر می رسد چیزی شبیه گلابی است که به پهلو خوابیده است. این عضو هورمون هایی از جمله انسولین را ترشح می کند تا به بدن در پردازش قندهای موجود در غذاهایی که می خورید کمک کند و مایعات گوارشی تولید می کند تا به بدن کمک کند غذا را هضم کرده و مواد مغذی را جذب کند.

مشخص نیست که چه عواملی باعث سرطان لوزالمعده یا پانکراس می شوند. پزشکان برخی از عوامل را شناسایی کرده اند که ممکن است خطر ابتلا به این نوع سرطان را افزایش دهد ، از جمله سیگار کشیدن و جهش های ژنی خاص ارثی.

سرطان لوزالمعده زمانی اتفاق می افتد که در سلولهای این ارگان تغییراتی (جهش) در DNA آ ایجاد شود. DNA سلول حاوی دستورالعمل هایی است که به سلول می گوید چه کاری باید انجام دهد. این جهش ها به سلول ها می گویند که رشد غیرقابل کنترل داشته باشند و تجمع این سلول ها تومور را تشکیل می دهند. در صورت عدم درمان ، سلولهای سرطانی لوزالمعده می توانند به اندامهای اطراف گسترش یافته و از طریق رگهای خونی در بدن پخش شوند.

بیشتر سرطان لوزالمعده از سلولهایی شروع می شود که مجاری لوزالمعده را می پوشانند. به این نوع سرطان،  آدنوکارسینومای لوزالمعده یا سرطان برون ریز پانکراس گفته می شود. به ندرت ، سرطان می تواند در سلول های هورمون ساز یا سلول های عصبی و غدد درون ریز پانکراس ایجاد شود. به این نوع سرطان ها تومورهای عصبی ، تومورهای سلول جزایر لانگرهانس یا سرطان غدد درون ریز لوزالمعده گفته می شود.

علت سرطان پانکراس یا لوزالمعده چیست و چه علائمی دارد؟

ریسک فاکتورهای ابتلا به سرطان لوزالمعده

عواملی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را افزایش دهند عبارتند از:

• سیگار کشیدن
• دیابت
• التهاب مزمن لوزالمعده (پانکراتیت)
• سابقه خانوادگی سرطان لوزالمعده
• چاقی
• سن بالا زیرا بیشتر افراد پس از ۶۵ سالگی دچار لوزالمعده می شوند.

سابقه خانوادگی سندرم های ژنتیکی که می توانند خطر سرطان را افزایش دهند ، از جمله جهش ژن BRCA2 ، سندرم لینچ و سندرم ملانوم مول بدخیم آتیپیک خانوادگی (FAMMM)

یک مطالعه بزرگ نشان داد که ترکیبی از سیگار کشیدن ، دیابت طولانی مدت و رژیم غذایی نامناسب خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده را فراتر از خطر هر یک از این عوامل افزایش می دهد.

عوارض ناشی از سرطان پانکراس

کاهش وزن

تعدادی از عوامل ممکن است باعث کاهش وزن در افراد مبتلا به سرطان لوزالمعده شود. کاهش وزن ممکن است اتفاق بیفتد زیرا سرطان انرژی بدن را می گیرد. حالت تهوع و استفراغ ناشی از درمان های سرطان از جمله شیمی درمانی یا فشار تومور به معده شما ممکن است غذا خوردن را دشوار کند. یا ممکن است بدن شما در پردازش مواد مغذی از غذا مشکل دچار مشکل کند زیرا لوزالمعده شما به اندازه کافی مایع گوارشی تولید نمی کند.

زردی

سرطان لوزالمعده که مجاری صفراوی کبد را مسدود می کند می تواند باعث زردی شود و نشانه های آن شامل پوست و چشم زرد ، ادرار تیره رنگ و مدفوع رنگ پریده است. زردی معمولاً بدون درد شکم اتفاق می افتد.

پزشک شما ممکن است توصیه کند که یک لوله پلاستیکی یا فلزی (استنت) درون مجرای صفراوی قرار داده شود تا باز بماند. این کار با کمک روشی به نام کلانژیوپانکراتوگرافی اندوسکوپی رتروگراد (ERCP) انجام می شود. طی ERCP آندوسکوپ از گلو ، از طریق معده به قسمت فوقانی روده کوچک منتقل می شود. سپس یک ماده رنگی از طریق یک لوله توخالی کوچک (کاتتر) که از طریق آندوسکوپ منتقل می شود ، به مجاری پانکراس و صفرا تزریق می شود. سرانجام از کانال ها تصاویر گرفته می شود.

درد

یک تومور در حال رشد ممکن است بر روی اعصاب شکم شما فشار وارد کند و باعث درد شود که می تواند شدید شود. داروهای ضد درد می توانند به شما کمک کنند تا احساس راحتی بیشتری داشته باشید. درمان هایی مانند پرتودرمانی و شیمی درمانی ممکن است به کند شدن رشد تومور کمک کرده و تا حدی تسکین دهنده درد باشد.

در موارد شدید  پزشک ممکن است روشی را برای تزریق مسکن به اعصابی که درد شکم شما را کنترل می کنند (بلوک شبکه سلیاک) توصیه کند. این روش  از ارسال سیگنال درد به مغز شما جلوگیری می کند.

انسداد روده

سرطان لوزالمعده که به قسمت اول روده کوچک (اثنی عشر) منتشر شده است می تواند جریان غذای هضم شده از معده به روده شما را مسدود کند. پزشک شما ممکن است توصیه کند که لوله ای (استنت) در روده کوچک شما قرار داده شود تا آن را باز نگه دارد. در بعضی شرایط ، ممکن است به شما کمک شود تا یک لوله تغذیه موقت استفاده کنید یا معده شما را به یک نقطه پایین تر در روده که توسط سرطان مسدود نشده است ، متصل کنند.

پیشگیری از ابتلا به سرطان پانکراس

عدم استعمال سیگار. اگر سیگار می کشید ، سعی کنید آنرا ترک کنید. با پزشک خود در مورد راهکارهایی برای ترک سیگار صحبت کنید تا با داروها و درمان های جایگزینی نیکوتین به شما کمک کند.

وزن سالم داشته باشید. اگر وزن شما سالم است ، برای حفظ آن تلاش کنید. اگر به کاهش وزن نیاز دارید برای کاهش سریع  یا آهسته وزن ۱ تا ۲ پوند (۰.۵ تا ۱ کیلوگرم) در هفته اقدام کنید.  ورزش روزانه را با رژیم غذایی غنی از سبزیجات ، میوه و غلات کامل با مقادیر کمتری ترکیب کنید تا به کاهش وزن کمک کند.

یک رژیم غذایی سالم انتخاب کنید. رژیم غذایی مملو از میوه ها و سبزیجات رنگارنگ و  غلات سبوس دار ممکن است به شما در کاهش خطر ابتلا به سرطان کمک کند.

اگر سابقه خانوادگی سرطان لوزالمعده دارید ، با یک مشاور ژنتیک ملاقات کنید. وی می تواند سابقه سلامت خانواده شما را مرور کند و تشخیص دهد که آیا شما می توانید از آزمایش ژنتیکی برای درک خطر ابتلا به سرطان لوزالمعده یا سایر سرطان ها بهره مند شوید یا خیر.